Sakarya Üniversitesi İslam Ekonomisi ve Finansı Uygulama ve Araştırma Merkezi (İSEFAM) tarafından Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş. (MKK) katkılarıyla düzenlenen “Kitle Fonlaması ve Sunduğu İmkanlar” başlıklı çalıştay 12 Şubat Çarşamba günü Sakarya Üniversitesi Rektörlük Senato Salonu’nda gerçekleştirildi. Çalıştayın açılış konuşmasında İSEFAM Müdürü Prof. Dr. Mustafa Çalışır, tüm misafirlere teşriflerinden dolayı teşekkür etti. Ayrıca açılış konuşmasını yapan Sakarya Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Fatih Savaşan, İSEFAM gibi araştırma merkezlerinin çalışmalarının önemine değinerek bu tür çalışmaları takdirle karşıladıklarını ve genç araştırmacıların bu alana katkısının daha fazla olmasını beklediklerini ifade etti.
Çalıştayın ilk oturumunda başkanlık yapan Sakarya Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mahmut Bilen sermayenin üretimi, temerküzü ve dağılımı meselesinin günümüz finans sistemindeki önemine değinerek bu meselelerin İslam Ekonomisi çerçevesinde tartışılmasının elzem olduğunu belirtti. İlk oturumda konuşmasını yapan KTO Karatay Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Murat Çizakça, bir AR-GE Vakfı bünyesinde oluşturulacak kitle fonlaması sistemi önerisinde bulundu. Prof. Dr. Çizakça’nın önerisine göre bu sistemde fonlar, bağış ve esham sistemiyle toplanacak, İsrail Devleti tarafından uygulanan “yozma” sistemine benzer şekilde dağıtılacaktır. İlk oturumda Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi’nden Dr. Öğr. Üyesi Ahmet Keşli, paya dayalı kitle fonlaması tebliğinin hukuki esaslarını değerlendirdi. Oturumun son konuşmasını yapan İSEFAM Araştırma Görevlisi Beşir Çalışkan, kitle fonlaması hakkında bilgi vererek bu uygulamayı İslami finans açısından değerlendirdi.
Merkezi Kayıt Kuruluşu Genel Müdürü Ekrem Arıkan’ın başkanlık yaptığı ikinci oturumda Fonbulucu Kitle Fonlaması Platformu’nun kurucu ortağı Hakan Yıldız, kitle fonlaması platformları ile ilgili güncel durum ve gelecek beklentilerini ele aldı. Bu bağlamda kitle fonlaması platformlarına duyulan ihtiyaca değinen Yıldız, küresel ve ulusal bazda faaliyet gösteren kitle fonlaması platformlarını rakamlar vererek anlattı. Kitle fonlaması platformlarının önemi bağlamında Ekrem Arıkan, Türkiye’de yaşanmış Gümüş Motor tecrübesini hatırlatarak söz konusu platformların Gümüş Motor benzeri projeleri desteklemede hayati rol oynadığını ifade etti. Merkezi Kayıt Kuruluşu Strateji ve İş Geliştirme Direktörü Dr. Özgür Uysal, kitle fonlamasında Merkezi Kayıt Kuruluşu’nun rolünü ele aldı. Bu çerçevede girişimci ve yatırımcıların platforma kaydedilmesi, emanet yetkilisi tarafından fonların toplanıp girişimci şirkete aktarılması ve projenin başlatılması süreçlerini ayrıntılı olarak anlattı. Takasbank Ödeme ve Transfer Hizmetleri Bölümü Direktörü Nesrin Özkurt, kitle fonlamasında Takasbank’ın rolünden bahsetti. Takasbank’ın uygulamada temelde emanet yetkilisi olarak yer aldığını ifade eden Özkurt, fonların emanet hesaplarında tutularak hedeflenen miktarın toplanmasından sonra girişim şirketinin hesabına aktarıldığını söyledi. Oturumda son konuşmasını yapan Sermaye Piyasası Kurulu Uzmanı Burak Görmez, kitle fonlamasında SPK’nın rolüne dair açıklamalarda bulundu. Bu bağlamda ödül ve bağış temelli kitle fonlaması uygulamalarının SPK tarafından düzenlenmediğini, paya dayalı kitle fonlamasına dair tebliğin çıktığını ve borçlanmaya dayalı kitle fonlaması ile ilgili çalışmaların da devam ettiğini belirtti.
Sakarya Üniversitesi Öğretim Üyesi ve Teknokent Genel Müdürü Prof. Dr. Şakir Görmüş’ün oturum başkanlığını yaptığı üçüncü oturumda ilk konuşmayı “Kitle Fonlamasına Katılımda Etkili Olan Sosyal Dinamikler” başlığıyla Dr. Melek Demiray yaptı. Demiray konuşmasında, konuyu sosyal sermaye teorisi bağlamında ele aldı ve sosyal sistemdeki gömülü kaynakların nasıl faaliyete geçirilebileceği konusu üzerinde durdu. Ayrıca Türkiye’de fon sağlayıcıyı korumaya yönelik regülasyonların, güven problemini aşma noktasında önemli olduğunu ifade etti. Ardından İSEFAM Araştırma Görevlisi Mervan Selçuk, bir finansman yöntemi olarak kripto para arzı ve kitle fonlaması arasındaki farkları ele aldı. Konuşmasında kripto para ile kitle fonlaması uygulamalarının ortaya çıkışına değinen Selçuk, bu bağlamda blokchain tabanlı ihraç edilen kitle fonlaması platformlarından bahsetti. Oturumun son konuşmasında Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi Arş. Gör. Burak Çıkıryel, konut finansmanı için kitle fonlamasına dayalı bir model önerisi getirdi. Bu çerçevede bankayı aradan çıkararak kitle fonlaması yoluyla konut finansmanının gerçekleştirilme sürecini anlattı.
Çalıştayın kapanış panelinde KTO Karatay Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Murat Çizakça, Merkezi Kayıt Kuruluşu Genel Müdürü Ekrem Arıkan, Finansal Kurumlar Birliği Genel Sekreter Yardımcısı Vahit Altun, Fonbulucu Kitle Fonlaması Platformu’nun kurucu ortağı Hakan Yıldız, İstanbul Üniversitesi Kitlesel Fonlama Araştırma ve Uygulama Merkezi Dr. Öğr. Üyesi İbrahim Sırma ve Cumhurbaşkanlığı Finans Ofisi Fintek Proje Direktörü Onur Cem Gökmen konuyla ilgili genel ve toparlayıcı değerlendirmelerde bulundular. Kapanış panelinde finansal sistemin merkezinde olan güven unsuruna vurgu yapılarak güven zedelenmesi probleminin aşılmasının, sistemin gelişimi açısından elzem olduğu belirtildi.
Toplam üç oturum ve bir panelden meydana gelen çalıştaya yoğun katılımın olduğu görüldü. Çalıştay, konuşmacılara katılım belgelerinin takdimi ile son buldu.
